Η καθημερινότητά μας αλλάζει, καθώς η τεχνολογία και το διαδίκτυο διαμορφώνουν νέους τρόπους κατανάλωσης. Δεν πρόκειται μόνο για εργασία ή επικοινωνία, αλλά για πρόσβαση σε υπηρεσίες κάθε είδους. Ζούμε πλέον σε έναν κόσμο συνδρομών – αυτή είναι η νέα κανονικότητα.
Από την ψυχαγωγία και την ενημέρωση, μέχρι την εργασία και την καθημερινή μας οργάνωση
Το παρακάτω άρθρο του Κώστα Γιαννακίδη, δημοσιευμένο στα «Νέα», εξετάζει το πώς οι συνδρομητικές υπηρεσίες έχουν γίνει αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας.
Συνδρομητικές υπηρεσίες
Αν στερηθώ τις συνδρομητικές υπηρεσίες που πληρώνω κάθε μήνα, ο κόσμος μου θα είναι δυσλειτουργικός, σαν λάμπα που τρεμοπαίζει.
Κάθε μήνα πληρώνω λογαριασμό ή συνδρομή για τα εξής: Ιnternet, κινητό τηλέφωνο, αποθηκευτικό χώρο στο cloud, Netflix, αθλητικά κανάλια, ChatGPT, Spotify. Μου κοστίζει περίπου 130 ευρώ.
Δεν θα εξετάσω εδώ αν το ποσό είναι μικρό ή πιο μεγάλο από την τσέπη μου. Ο καθένας μας κρατάει διαφορετικό ζύγι. Πριν από χρόνια πλήρωνα μόνο για δίκτυο, κινητό και να βλέπω μπάλα. Θα πλήρωνα και για τα υπόλοιπα, απλώς δεν υπήρχαν ακόμα. Και ούτε μπορούσα να τα φανταστώ.
Στον τελευταίο κύκλο του Black Mirror, μία γυναίκα υφίσταται σοβαρή εγκεφαλική βλάβη. Της προσφέρεται θεραπεία με την τοποθέτηση εμφυτεύματος στον εγκέφαλο. Το τσιπάκι λειτουργεί μια χαρά, αρκεί η γυναίκα να είναι συνεπής ως προς τη συνδρομή της. Και ακόμα καλύτερα, αν κάνει και τις προτεινόμενες αναβαθμίσεις, εννοείται με επιπλέον κόστος.
Το επεισόδιο είναι μία παραβολή που περιγράφει τη σχέση μας με τη συνδρομητική χρήση υπηρεσιών και αγαθών.
Η έννοια της ιδιοκτησίας
Πλέον δεν χρειάζεται να κατέχεις κάτι. Αρκεί να το χρησιμοποιείς. Και ικανοποιείς ανάγκες που, μέχρι πρόσφατα, δεν υπήρχαν, αλλά σήμερα οριοθετούν την καθημερινότητά σου.
Πριν από λίγα χρόνια, κατείχες ένα CD. Τώρα έχεις πρόσβαση σε εκατομμύρια τραγούδια, αρκεί να πληρώσεις κάθε μήνα. Είχες βιβλία στο ράφι. Τώρα τα «κατεβάζεις» ή τα ακούς. Δεν αποθηκεύεις φωτογραφίες στον σκληρό δίσκο, τις ανεβάζεις στο cloud. Κάποτε αγόραζες εφημερίδα. Τώρα τη διαβάζεις μέσω εφαρμογής με paywall.
Αυτό που έχει αλλάξει δεν είναι μόνο το μέσο, αλλά η έννοια της ιδιοκτησίας. Δεν σου ανήκει τίποτα απολύτως. Είσαι προσωρινός χρήστης.
Κάποτε η αγορά ήταν συναλλαγή: πλήρωνες κάτι και το είχες. Τώρα είναι σχέση συνεχούς εξάρτησης. Δεν «παίρνεις» υπηρεσία. Τη διατηρείς ενεργή. Και αν αργήσεις να πληρώσεις, δεν τιμωρείσαι. Αποσυνδέεσαι.
Ξεκαθάρισμα;
Κάποιες στιγμές, συνήθως όταν έρχεται το mail της χρέωσης, σκέφτομαι να κάνω ξεκαθάρισμα και να μειώσω τις συνδρομές στο ελάχιστο.
- Να κόψω το Ιnternet; Εντάξει, αυτό δεν γίνεται. Internet έχουν και οι καλόγεροι στον Αθω.
- Το κινητό; Φυσικά και μπορείς να ζήσεις χωρίς κινητό. Ως ημιάγριος. Γενναία απόφαση, αλλά θα τη σκεφτώ όταν με το καλό συνταξιοδοτηθώ.
- Μήπως να καταργήσω τη συνδρομή μου στο cloud; Είστε με τα καλά σας; Εκεί πάνω βρίσκεται το φωτογραφικό άλμπουμ της ζωής μου, δεδομένα μεγάλης συναισθηματικής αξίας, βίντεο και ηχογραφήσεις πολλών ετών.
Ναι, είναι πολλά. Δεν μπαίνω ποτέ να περιηγηθώ εκεί μέσα για πρακτικούς και συναισθηματικούς λόγους. Αλλά είναι ατόφια κομμάτια της ζωής μου ή, καλύτερα, τα ψηφιακά τους αντίγραφα. Θα τα πετάξω για λίγα ευρώ τον μήνα;
Το κόστος αποθήκευσης είναι ευτελές και αυτό γεννά μία ενδιαφέρουσα αντίφαση. Αν οι αναμνήσεις σου είναι το πολυτιμότερο που έχεις, πώς γίνεται να φυλάσσονται για πενταροδεκάρες; Ας είναι.
- Να κόψω το Netflix; Και να βλέπω Big Brother. Οχι. Αλλωστε αν διακόψεις τη συνδρομή στο Netflix, αυτομάτως διακόπτεις και τη συμμετοχή σου σε πλήθος συζητήσεων της παρέας. Εντάξει, αλλά μισό λεπτό, έχεις χρόνο για παρέα; Οχι πάντα. Κάθεσαι σπίτι και βλέπεις Netflix.
- Μπορώ να καταργήσω τη συνδρομή στα αθλητικά κανάλια; Επόμενη ερώτηση, παρακαλώ.
- Το ChatGPT είναι η τελευταία προσθήκη στις χρεώσεις της κάρτας μου. Και αξίζει μέχρι και το τελευταίο σεντ. Ας με κάνει πιο ηλίθιο. Ας εξουδετερώσει την κριτική μου ικανότητα. Κάνει δουλίτσα. Και ευελπιστώ, κάποια στιγμή, να το εξελίξω, χωρίς να έχω τύψεις και αναστολές πολιτικής ορθότητας, σε ένα ψηφιακό σκλάβο.
- Να πετάξω το Spotify; Δεν είναι άσχημη ιδέα. Και να το γυρίσω σε παραδοσιακό ραδιόφωνο, όπως ο περισσότερος κόσμος. Εχω πρόσβαση σε όλη τη μουσική του κόσμου, κυριολεκτικά, όμως κολλάω στα λίγα που μου αρέσουν. Παίζω την ίδια κασέτα όταν έχουν καταργηθεί τα κασετόφωνα.
Τελικά θα τα κρατήσω όλα. Δεν θα καταργήσω καμία συνδρομή. Αν τις στερηθώ, ο κόσμος μου θα είναι δυσλειτουργικός, σαν λάμπα που τρεμοπαίζει. Μπορεί να μοιραζόμαστε τον ίδιο κόσμο, αλλά ο καθένας ζει σε ένα δικό του. Και ο δικός μου κοστίζει περίπου 130 ευρώ. Με τον μήνα, φυσικά.
Δείτε: Δωρεάν αποθηκευτικός χώρος 10Gb στο cloud
Η φωτογραφία του άρθρου δημιουργήθηκε με τεχνητή νοημοσύνη.