Οι έξυπνες τηλεοράσεις (Smart TV) είναι ακριβώς όπως οι μηχανές αναζήτησης, τα social media και οι πάροχοι email. Τα οποία μας προσφέρουν μια δωρεάν υπηρεσία, φυσικά με αντάλλαγμα.
Οι τηλεοράσεις είναι πολύ φθηνότερες σε σχέση με άλλα προϊόντα τεχνολογίας. Έχετε σκεφτεί ποτέ το γιατί;
Έξυπνες τηλεοράσεις – έξυπνες εφαρμογές
Οι έξυπνες τηλεοράσεις, οι λεγόμενες Smart TVs, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι «έξυπνες». Μικροί υπολογιστές μέσα στο σαλόνι μας, ικανοί να συνδεθούν στο διαδίκτυο, να προβάλλουν περιεχόμενο και να αλληλεπιδρούν μαζί μας σε καθημερινή βάση.
Τηλεοράσεις όπως οι Xiaomi, Philips, Sony, Thomson, Sharp φέρουν λειτουργικό σύστημα «Google TV» ή «Android TV». Συσκευές της LG φέρουν το «LG WebOS», ενώ της Samsung διαθέτουν το δικό τους «Samsung Tizen».
Όλες αυτές οι έξυπνες τηλεοράσεις, ανεξάρτητα από το λειτουργικό σύστημα τους, διαθέτουν μεγάλη γκάμα από εφαρμογές για streaming διαδικτυακού περιεχομένου. Όπως το Netflix, το Disney Plus, το Amazon Prime, το YouTube και άλλες πολλές ανάλογες υπηρεσίες.
Πολλές από αυτές τις υπηρεσίες στις Smart TV εμφανίζονται ως «δωρεάν» ή προσφέρουν κάτι «δωρεάν». Είτε πρόκειται για εφαρμογές, σειρές, ταινίες, ακόμα και ειδήσεις. Στην πραγματικότητα όμως πληρώνουμε κάποιο τίμημα.
Η ψευδαίσθηση του δωρεάν
Ποιο είναι το τίμημα; Οι έξυπνες τηλεοράσεις συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με το τι παρακολουθούμε, πόσο καιρό το παρακολουθούμε και από που το παρακολουθούμε. Στη συνέχεια πωλούν αυτά τα δεδομένα – που είναι μια «ροή εσόδων» που δεν είχαν πριν από χρόνια.
Δεν υπάρχει τίποτα ιδιαίτερα μυστικό σε αυτό. Aφού εταιρείες καταγραφής – επεξεργασίας δεδομένων, καυχιούνται με υπερηφάνεια, επίσημα στα site τους, για τους κατασκευαστές τηλεοράσεων με τους οποίους συνεργάζονται και τα δεδομένα που συγκεντρώνουν.
Το «δωρεάν» ψυχαγωγικό περιεχόμενο είναι απλώς το δόλωμα
Κάθε φορά λοιπόν που κάνουμε ένα «κλικ» σε μια προτεινόμενη εφαρμογή, τα δεδομένα μας γίνονται προϊόν. Γιατί το «δωρεάν» ψυχαγωγικό περιεχόμενο είναι απλώς το δόλωμα. Η ανταμοιβή για τις εταιρείες είναι η συλλογή και εκμετάλλευση των δεδομένων – συνηθειών μας.
Δημιουργία εσόδων μετά την αγορά
Επιπρόσθετα, οι εταιρείες που κατασκευάζουν έξυπνες τηλεοράσεις αποκαλούν όλη αυτή τη διαδικασία: «δημιουργία εσόδων μετά την αγορά».
Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να πωλούν τηλεοράσεις κοντά στο κόστος, αλλά εξακολουθούν να κερδίζουν χρήματα μακροπρόθεσμα, μοιράζοντας τα δεδομένα προβολής των χρηστών σε διαφημιστές που αξιοποιούν τα δεδομένα μας.
Και εδώ βρίσκεται η ουσία. Κάθε φορά που προβάλλεται μια διαφήμιση, κάθε φορά που εμφανίζεται μια «πρόταση για εσάς», η τηλεόραση υπενθυμίζει ότι η πραγματική της αξία για τις εταιρείες δεν βρίσκεται στο μεταλλικό περίβλημα ή την οθόνη, αλλά στην καθημερινή μας συνήθεια να την ανοίγουμε.
Έτσι η ψυχαγωγία στο σπίτι μετατρέπεται σε μια συνεχόμενη ροή δεδομένων, όπου το κέρδος δεν μετριέται σε πωλήσεις συσκευών, αλλά σε δεδομένα προσωπικών συνηθειών.
Ο κρυφός διάλογος με τη συσκευή
Γι αυτό λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι οι έξυπνες τηλεοράσεις δεν είναι πια «ουδέτερες» συσκευές. Κάθε φορά που τις ανοίγουμε, συμμετέχουμε σε έναν αόρατο διάλογο. Εμείς ζητάμε περιεχόμενο, εκείνη ζητάει τα δεδομένα μας. Και όσο πιο συχνά «μιλάμε» μαζί της, τόσο πιο καλά μας «γνωρίζει».
Όπως και να έχει, το θέμα δεν είναι να δαιμονοποιήσουμε την τεχνολογία. Είναι να καταφέρουμε να κρατήσουμε τον έλεγχο. Να χρησιμοποιούμε τις έξυπνες τηλεοράσεις χωρίς να γινόμαστε οι ίδιοι «υλικό» τους. Εύκολο ή δύσκολο, το μόνο σίγουρο είναι αυτό που συνηθίζεται να λέγεται…
«Όταν κάτι είναι δωρεάν, το προϊόν είσαι εσύ»
Μια φράση που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην εποχή μας, όπου ακόμα και οι πιο απλές στιγμές ψυχαγωγίας μετατρέπονται σε δεδομένα προς εκμετάλλευση.